آیا واکسن کرونا بزنم؟

از شروع پاندمى کووید 19 که تقریبا یک سال و نیم از آن می‌گذرد نزدیک به 4.4 میلیون نفر در سراسر جهان و نزدیک به 100 هزار نفر در ایران جان خود را در اثر این بیمارى از دست داده‌اند. در این میان تحقیقات بر روى زنان باردار نشان داده که اگرچه علائم این بیمارى و میزان مرگ مشابه زنان غیر‌باردار بوده ولی این افراد تا حدى بیشتری در معرض خطر بسترى در بخش مراقبت‌هاى ویژه هستند. کووید در مادران مى‌تواند باعث ایجاد زایمان زودرس، مرده‌زایى، اختلال کارکرد ارگان‌هاى حیاتى، افزایش ضربان قلب و دیسترس جنین، پارگى زودرس کیسه آب، افزایش میزان سزارین و مرگ آن‌ها گردد.

با توسعه انواع واکسن و شروع جهانى واکسیناسیون از زمستان 99، امیدهاى زیادى براى نجات بیشتر جان انسان‌ها و کاهش عوارض شدید بیمارى در همه گروه‌هاى جمعیتى ایجاد شده است، اما با توجه به استفاده اضطرارى از این واکسن‌ها و همچنین کمبود اطلاعات بالینی و اثرات بر بارداری و جنین آنها ابهاماتی وجود دارد.

واکسن‌هاى آسترازنکا و اسپوتنیک وى جزء واکسن حاوى ناقل ویروسى هستند. این واکسن‌ها از نسخه اصلاح شده ویروسی متفاوت (آدنوویروس) تهیه شده است. پیش از این واکسن‌هاى مشابهى که از همین حامل ویروسى استفاده مى‌کنند (مانند واکسن ابولا)، در تمام سه ماهه‌هاى باردارى آزمایش شده‌اند و هیچ تاثیر نامطلوب و عوارض جانبى مربوط به باردارى از جمله پیامدهاى نامطلوبى که نوزاد را تحت تأثیر قرار دهد، نشان نداده‌اند. تاکنون مطالعه بالینى از تاثیرگذارى این واکسن‌ها و همچنین عوارض آنها در خانم‌هاى باردار منتشر نشده است. دسته دیگرى از واکسن‌ها مانند سینوفارم، سینوواک و بهارات از تکنولوژى واکسن حاوى ویروس غیر فعال شده استفاده می‌کنند. واکسن‌هاى مشابه قبلى مانند واکسن هپاتیت ب و کزاز فاقد عوارض جانبى براى زنان باردار بوده‌اند.

سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که واکسن کرونا سینوفارم در زنان باردار استفاده شود؛ چرا که مزایای واکسیناسیون برای زنان باردار بیشتر از خطرات احتمالی این بیماری است. همچنین آزمایش بارداری قبل از واکسیناسیون توصیه نمی‌شود. همچنین سازمان بهداشت جهانی توصیه نمی‌کند که به دلیل فرا رسیدن زمان واکسیناسیون فرد، باردار شدن به تعویق بیفتد یا بارداری خاتمه یابد.