خساست وسواسی : وقتی انباشت، جای رشد را میگیرد

وقتی از «وسواس» حرف می‌زنیم، بیشتر افراد به افکاری تکرارشونده درباره تمیزی یا چک کردن فکر می‌کنند. اما وسواس، چهره‌های پنهان‌تری هم دارد. یکی از آن‌ها، وسواس در حفظ و انباشت منابع، خودداری از خرج کردن، و ترس از ارائه‌ی خود به جهان است.بعضی از افراد با این‌که توان مالی کافی دارند، از خرج کردن حتی برای نیازهای مهمی مثل سلامت روان خودداری می‌کنند. ممکن است ساعت‌ها در مورد یک خرید ساده دودوتا چهارتا کنند، یا با وجود رنج عمیق درونی، نتوانند خود را راضی کنند تا برای درمان روان‌شناختی هزینه کنند. این رفتارها می‌تواند نشانه‌هایی از نوع خاصی از وسواس باشد: وسواس در خرج کردن، انباشت و ناتوانی در ارائه‌ی خود.

نگاهی پدیدارشناسانه به خساست وسواسی

از منظر پدیدارشناسی، این رفتار فقط یک انتخاب اقتصادی نیست، بلکه تجربه‌ای درونی است؛ نوعی زیستن در جهان که با ترس از کم شدن، از دست دادن و تهی شدن همراه است. برای فردی با این ویژگی، خرج کردن معادل است با خطر، با بی‌پناهی، با خالی شدن.
حتی پرداخت پول برای درمان – چیزی که می‌داند به آن نیاز دارد – می‌تواند تهدیدآمیز به نظر برسد. نه فقط از نظر مالی، بلکه از منظر روانی:

«اگه برم درمان، دیگه اون خودم نیستم که همیشه حواسم به همه چیز بود… شاید دیگه نتونم این‌قدر همه چیزو کنترل کنم…»

چرا افراد وسواسی از خرج کردن برای درمان فرار می‌کنند؟

1. میل به کنترل: پول، برای این افراد نه فقط یک ابزار، بلکه نماینده‌ی کنترل است. خرج کردن آن، یعنی از دست دادن کنترل.

2. کمال‌گرایی در تصمیم‌گیری: آن‌قدر به دنبال «انتخاب درمانگر کامل»، «زمان مناسب» یا «بهترین روش درمان» هستند که هیچ‌وقت قدم اول را برنمی‌دارند.

3. ترس از تغییر: درمان، یعنی روبه‌رو شدن با خود واقعی، با رنج، با آشفتگی‌های درونی. این برای ذهن وسواسی، چیزی شبیه یک فاجعه‌ی احتمالی است.

4. شرم از آسیب‌پذیری: افراد وسواسی اغلب از ارائه‌ی خود، مخصوصاً جنبه‌های آسیب‌پذیرشان، می‌ترسند. پرداخت پول برای درمان، در ذهنشان ممکن است نوعی «اعتراف» باشد که مشکلی دارند.

پیامدهای خساست وسواسی

• به تأخیر افتادن درمان

• تشدید علائم روانی

• احساس گناه از انباشت بدون استفاده

• کاهش کیفیت زندگی

• مشکلات در روابط بین‌فردی ناشی از خست در عدم ارائه و نشان دادن خود

راهکارهایی برای عبور از خساست وسواسی و ترس از درمان

1. با خودت صادق باش: انباشت، چه چیزی را از تو پنهان می‌کند؟

بپرس: چرا نگه می‌دارم؟ پشت این خساست، کدام ترس‌ها پنهان شده‌اند؟ نوشتن پاسخ‌ها می‌تواند شروعی برای بینش باشد.

2. از هزینه، به‌عنوان سرمایه‌گذاری نگاه کن

پول خرج‌کرده برای درمان، خرج نیست؛ سرمایه‌گذاری برای آرامش، روابط بهتر، و زندگی باکیفیت‌تر است.

3. با هزینه‌های کوچک شروع کن

اگر هزینه‌ی یک درمان کامل تو را می‌ترساند، از یک جلسه‌ی مشاوره یا حتی یک دوره‌ی آنلاین معتبر شروع کن. قدم‌های کوچک، اضطراب را کاهش می‌دهند.

4. تمرین بده‌کاری سالم به خودت

به‌جای بدهی‌های بانکی، تصور کن که «به خودت بدهکار» هستی؛ به زندگی‌ای آرام‌تر، به ذهنی سبک‌تر. پرداخت این بدهی، یعنی مراقبت از خود.

5. درمان را به عنوان فرصتی برای رشد در نظر بگیر، نه یک تهدید برای بقا

درمان، تهدیدی برای کنترل تو نیست؛ راهی‌ست برای بازیابی تعادل. شاید تغییر بترساندت، اما ایستادن در جای قبلی، ترسناک‌تر است.

وسواس در خرج کردن و ناتوانی در ارائه‌ی خود، اغلب از دل ترس، اضطراب و نیاز شدید به کنترل آینده ی مبهم  می‌آید. اما وقتی درمان خود را به تعویق می‌اندازی، تنها چیزی که در حال انباشت است، رنجی‌ست که می‌توانست کاهش پیدا کند.

اگر تو هم از آن‌هایی هستی که می‌دانند نیاز به کمک دارند اما از هزینه کردن برایش واهمه دارند، به خودت یادآوری کن:

«تو ارزش مراقبت‌کردن رو داری. ذهن تو، مهم‌تر از هر حساب بانکیه.»

من محمد جعفر ترکان  رواندرمانگر اینجا هستم تا در نشان دادن جهان وسواسی با تو همراه شودم تا از اضطراب و  رنج این جهان بکاهی به من جهت هماهنگی وقت درمان در واتس آپ تلگرام یا اینستگرام پیام بده 

09338729993