اختلال وسواس اجباری (Disorder Compulsive Obsessive)، یک اختلال اضطرابی است که ویژگی آن هجوم افکار، تصاویر ذهنی و تکانههای تکرار شونده، ناخوشایند و غیرقابل کنترل به ذهن است.
فرد مبتلا به OCD، ممکن است دست به رفتارهایی تکراری و الگومند بزند تا اضطراب خود از این افکار را کاهش دهد.
لازم به ذکر است تکانه، میل قدرتمند، ناگهانی و ناخواسته به انجام یک فعالیت میباشد.
اختلال وسواسی اجباری (OCD) دوگونه میتواند باشد:
صرفا وسواس فکری که اندیشه، تصاویر ذهنی و تکانههای مشخص و ناخوشایندی به ذهن فرد هجوم میآورند و او نمیتواند از شر آن ها خلاص شود.
مثلا فرد مدام به کشتن یکی از عزیزانش فکر میکند.
وسواس فکری_عملی: فرد هنگام هجوم افکار و احساسات ناخواسته، برای کاهش اضطراب دست به برخی رفتارهای الگومند میزند، مثلا کسی که از فکر وسواسی نجس بودن خود رنج میبرد، برای کاهش اضطراب مدام دست خود را میشوید.
افکار وسواس گونه رایج در این بیماری به شرح زیر است:
افکار پرخاشگرانه
افکار جنسی
افکار مربوط به آلودگی
افکار ترس آور برای از دست دادن چیزهایی که ممکن است روزی بخواهیم.
فکر اینکه کارها را ناقص انجام دادیم
همه چیز در محیط باید متقارن باشد
و...
همچنین برخی رفتارهای رایج بین مبتلایان که برای کاهش اضطراب ناشی از افکار وسواسی انجام میدهند:
بررسی مجدد و افراطی قفل، شیر آب، کلید برق و...
شستشوی مکرر
جمع آوری چیزهای به درد نخور
تماس مکرر با عزیزان برای اطمینان از سلامتی آنها
شمردن و ضرب کردن اعداد در ذهن
مرتب کردن همه چیز به شکل افراطی
و...
اما علت واقعی وسواس چیست؟
علت دقیق اختلال وسواس اجباری، مانند دیگر اختلالات روانی محل توافق نیست، اما شواهد زیادی بر ژنتیکی و موروثی بودن این اختلال تاکید دارند.
همچنین افراد در محیط های پر تنش، استرس زا و با تربیت سخت گیرانه، بیشتر از دیگران در معرض این اختلال هستند.
لازم به ذکر است اختلالاتی مانند افسردگی ، اضطراب و کمالگرایی نیز میتوانند عامل ایجاد یا تشدید وسواس باشند.
درمان های شناختی_رفتاری، با تکیه بر رفتار و افکار فرد در حال حاضر، سعی بر کاهش رفتارهای وسواسی او دارند تا از این طریق به مرور افکار و تصاویر ناخوشایند و روش exposure استفاده میشود.
همچنین فراشناختی و mindfulness نیز از متدهای درمانی مخصوصاً در درمان وسواس های فکری هستند.
نظرات شما
نظرتون در مورد پست وسواس چی هست ؟