آمبلیوپی

موضوع: آمبلیوپی (تنبلی چشم)    

    D.H.mogtader

مقدمه  علائم و نشانه های آمبلیوپیعلت آمبلیوپی چیست؟درمان آمبلیوپیکمک به کودکان بزرگتر و بزرگسالان مبتلا به تنبلی چشمنگران نباشید: موهای چتری باعث تنبلی چشم نمی شود!کودکان دچار آمبلیوپی، آهسته تر از کودکان با بینایی نرمال می خوانند. مقدمه   آمبلیوپی و یا تنبلی چشم، نوعی اختلال تکاملی بینایی است که در آن یکی از چشمها توانایی بینایی نرمال خود را، حتی با تجویز عینک و یا لنز، از دست می دهد. آمبلیوپی از زمان نوزادی و ابتدای کودکی شروع می شود. در اغلب موارد، فقط یکی از چشم ها درگیر می شود. اما گاهی اوقات نیز اُفت قدرت بینایی می تواند در هر دو چشم ایجاد شود. اگر تنبلی چشم در مراحل اولیه زندگی تشخیص داده شده و به درستی درمان شود، از کاهش قدرت بینایی پیشگیری خواهد شد. اما اگر این مشکل درمان نشود، چشمِ تنبل می تواند مشکلات بینایی شدید، از جمله نابینایی قانونی (legal blindness)، در چشم آسیب دیده ایجاد کند.

نابینایی قانونی به معنی سطحی از آسیب دیدگی است که توسط قانون تعریف شده و محدودیت فعالیت های مجازمشوند رانندگی) را به دلایل ایمنی یا تعیین واجد شرایط بودن آن مشخص می کند. چنان که برآورد کرده اند، تقریبا در ۲ تا ۳ درصد جمعیت آمریکا، درجاتی از امبلیوپی وجود دارد. علائم و نشانه های آمبلیوپی از آنجا که آمبلیوپی، یک مشکل رشدی و تکاملی بینایی در دوران کودکی است، علائم این بیماری به سختی تشخیص داده می شود. اما یکی از علل شایع آمبلیوپی استرابیسم(strabismus) یا انحراف چشم است. بنابراین زمانی که شما متوجه علائم چشم ضربدری و یا سایر ناهماهنگی های چشمی در فرزندتان می شوید، بهتر است که هر چه زودتر برای معاینه چشم، ترجیحا به یک اپتومتریست و یا یک چشم پزشک متخصص دیدِ کودکان، مراجعه نمایید. علامت دیگری که برای تشخیص آمبلیوپی به شما کمک می کند، این است که اگر شما یک چشم کودکتان را بپوشانید، گریه می کند و یا دچار گیجی می شود. شما می توانید این تست تشخیصی را در منزل مثلا زمانی که کودکتان تلوزیون تماشا می کند، انجام دهید، به راحتی با پوشاندن یک چشم و باز نگه داشتن چشم دیگر او انجام دهید. اگر کودک با پوشاندن یکی از چشم ها مشکلی ندارد اما به هنگام پوشاندن چشم دیگرش اذیت می شود و احساس نارحتی می کند، این بدان معنا است که چشم پوشانده شده چشم سالم و چشم باز دچار تنبلی است که باعث تاری دید شده است. اما این تست ساده، روش مناسبی برای یک معاینه جامع نیست.  چشم فرزندتان را به روشی که توضیح داده شد معاینه کنید تا از نرمال بودن دید هر دو چشم او اطمینان حاصل کنید و نیز مطمئن شوید که هر دو چشم هماهنگ با یکدیگر کار می کنند. علت آمبلیوپی چیست؟ بر اساس علت زمینه ای این نوع نقص بیماری، سه نوع آمبلیوپی وجود دارد: ·       آمبلیوپی استرابیسم: استرابیسم یکی از شایعترین علل آمبلیوپی می باشد. مغز برای جلوگیری از دو بینی ناشی از ضعفِ هم راستایی چشم ها، دریافت ورودی های دیداری چشم ناهماهنگ را نادیده گرفته و منجر به تنبلی در آن چشم می شود. به این نوع آمبلیوپی، آمبلیوپی استرابیسم یا انحرافی گفته می شود. ·       آمبلیوپی انعکاسی: گاهی اوقات آمبلیوپی، علی رغم هم راستایی عالی بین دو چشم، به واسطه خطاهای انعکاسی نابرابر در دو چشم به وجود می آید. مثلا یک چشم ممکن است نزدیک بینی و یا دوربینی اصلاح نشده شدید و یا آستیگماتیسم شدید داشته باشد و چشم دیگر فاقد این مشکل باشد. در این حالت، مغز به چشمی که عیوب انکساری اصلاح نشده کمتری دارد، اعتماد کرده و تاری دید چشم دیگر را در نظر نمی گیرد. این نوع آمبلیوپی، آمبلیوپی انکساری (یا آنیزومتروپیک) نامیده می شود. ·       آمبلیوپی محرومیتی: این نوع تنبلی چشم بر اثر مانعی که از ورود نور به داخل چشم جلوگیری می کند (مانند آب مروارید مادرزادی) به وجود می آید. درمان صحیح آب مروارید مادرزادی برای رشد بینایی نرمال لازم است. درمان آمبلیوپی در بعضی موارد آمبلیوپی انعکاسی، دید نرمال به راحتی می تواند از طریق اصلاح کامل خطاهای انعکاسی در هر دو چشم با استفاده از عینک و لنز تماسی به دست آید. اما معمولا بستن چشم سالم، گاهی برای تقویت توجه مغز به دید چشم آمبلیوپی و تکامل دید نرمال در آن چشم، لازم می باشد. در اغلب موارد، درمان آمبلیوپی استرابیسم شامل جراحی آمبلیوپی برای تقویت چشم ها می باشد که با بستن چشم و نوعی درمان بینایی (به عبارتی ارتوپتیکس) همراه است به این منظور که به هر دو چشم برای کار هماهنگ با یکدیگر کمک کند. بستن چشم ممکن است برای چند ساعت در روز و یا گاهی تمام روز و یا برای هفته ه