آبسه حاد دندانی چیست؟

 
آبسه حاد دندانی چنانچه از نامش پیداست، عفونت حاد در استخوان فك و بافت های نگهدارنده دندان است. علائم آن شامل تورم، درد، گرما در ناحیه، قرمزی، دردناك بودن ناحیه در لمس و حساس بودن دندان به ضربه و دق می باشد. آبسه حاد می تواند دارای علائم عمومی مثل تب و لرز نیز باشد.
 
 
عامل آبسه حاد دندانی چیست؟
 
عامل ایجادكننده آبسه های دندانی میكروارگانیزم ها می باشند. برخی از دندان‌ها به علت پوسیدگی، ضربه یا بیماری‌های پیشرونده لثه دچار مرگ مغز دندان یا در اصطلاح دندانپزشكی نكروز پالپ می‌شوند. در چنین دندان‌هایی میكروب‌ها می توانند تكثیر شده و ایجاد عفونت حاد نمایند كه این عفونت منجر به بروز آبسه می‌گردد. به عبارت بهتر، تاخیر در درمان بیماری های لثه و دندانهایی كه پوسیدگی به عصب یا پالپ آنها رسیده باشد می تواند باعث بروز بیماری گردد.
 
درمان به موقع پوسیدگی های دندانی و كنترل و معاینه دوره ای دندانها از نظر وجود پوسیدگی یا بیماری های لثه مهمترین اقدام برای پیشگیری از بروز آبسه حاد دندانی است.
 
 
آیا ممكن است آبسه های حاد دندانی متعاقب درمان های دندانپزشكی بروز كند؟
 
بله. در برخی موارد، متعاقب درمان های دندانپزشكی این گرفتاری اتفاق می افتد. به خصوص زمانی كه یك دندان به دلایل مختلف دچار مرگ مغز دندان یا نكروز شده باشد و عفونت حاد وجود داشته باشد در این صورت پس از درمان معالجه ریشه ممكن است دندان درمان شده به شدت دردناك و انتهای ریشه دندان قرمز و متورم گردد. در این صورت دندانپزشك ضمن معاینه و تشخیص با تجویز آنتی بیوتیك و مسكن اقدام به كنترل عفونت و درد خواهد نمود.
 
آیا آبسه های متعاقب درمان قابل پیشگیری می باشد؟
 
در برخی از موارد در حین كار به صورت سهو میكروارگانیزم های داخل كانال از سوراخ انتهایی ریشه به داخل استخوان فك رانده میشوند و یك زخم عفونی در ناحیه ایجاد می شود. بسته به میزان و نوع میكروب های موجود در محیط و شرایط دفاعی شخص ممكن است آبسه تشكیل شود. به همین دلیل توصیه می شود كه حتی الامكان سعی شود ضمن استفاده از وسایل مناسب و شستشوی كانال ریشه با استفاده از مواد آنتی میكروبیال مناسب از نفوذ وسایل به خارج از انتهای ریشه اجتناب شود.
 
راه دیگر برای پیشگیری از ایجاد آبسه حاد دندانی مراجعه به دندانپزشك و كنترل و درمان آبسه در حال شكل گیری به وسیله دندانپزشك می باشد. معمولا دندانهایی كه دچار آبسه می شوند از چند روز قبل دردناك و حساس می شوند. مراجعه به دندانپزشك و درخواست معاینه و درمان در بسیاری از موارد باعث جلوگیری از حاد شدن عفونت می گردد.
 
آیا تجویز خودسرانه كورتیكو استروئید و دگزامتازون درمان مناسبی برای كنترل درد و عفونت است؟
 
به هیچ وجه این كار درست نیست. درمان آبسه حاد دندانی، باز كردن آبسه از طریق دندان یا مخاط است. البته باز كردن مخاط و برش زدن زمانی قابل انجام است كه به صورت واضح در زیر مخاط چرك جمع شده باشد. تجویز هر گونه داروی آنتی بیوتیك به وسیله دندانپزشك صورت می گیرد. ضمن اینكه باید توجه داشت مصرف داروی كورتیكو استروئید در زمان عفونت حاد باعث كاهش دفاع بدن و در برخی موارد شدت عفونت می گردد.
 
 
 
چه ملاحظاتی باید برای درمان آبسه حاد دندانی مورد توجه قرار گیرد؟
 
درمان آبسه حاد با نظر دندانپزشك انجام خواهد شد. اولین مرحله و مهم ترین قسمت درمان خارج كردن چرك از ناحیه از طریق باز كردن كانال دندان یا برش نسج نرم مخاط به وسیله دندانپزشك است. در صورتیكه چرك از طریق دندان خارج شود پس از خروج كامل چرك و شستشوی دندان، پانسمان كردن دندان لازم است. چرا كه باز بودن كانال دندان به محیط دهان باعث اضافه شدن باكتری های موجود در دهان به كانال عفونی می گردد و درمان های بعدی را طولانی تر و با مشكل مواجه می نماید. در صورتی كه خروج چرك و باز كردن آبسه از طریق برش در نسج نرم انجام شده باشد، دندانپزشك تصمیم خواهد گرفت كه برای خروج ترشحات و چرك مجرا را باز بگذارد یا خیر!
 
ملاحظه دیگری كه باید مورد توجه قرار گیرد تجویز آنتی بیوتیك مناسب برای درمان عفونت و كنترل بیمار پس از 48 ساعت است. انتظار می رود پس از 48 ساعت و متعاقب درمانهای انجام شده شرایط بیمار به سمت بهبودی برود. در صورتی كه دندانپزشك پس از معاینه تشخیص دهد لازم است درمان مكمل دیگری انجام شود، اقدام لازم به عمل خواهد آورد.
 
آیا آبسه های حاد دندانی می توانند خطرناك باشند؟
 
خوشبختانه در اكثر قریب به اتفاق موارد، درمان های معمول برای آبسه های حاد دندانی موثر و مفید است. اما در برخی از موارد، به خصوص در افراد مسن و افرادی كه دچار بیماری های سیستمیك ، ضعف و سركوب سیستم ایمنی باشند، احتمال خطر وجود دارد. ممكن است حتی خطر جانی نیز وجود داشته باشد. در موارد نادر ممكن است بیمار مبتلا به آبسه حاد دندانی در بیمارستان و تحت نظر جراح دهان، فك و صورت بستری و درمان شود.
 
لقی دندان های مبتلا به آبسه حاد دندانی چه درمانی دارد و آیا این دندان ها قابل نگهداری هستند؟
 
معمولا در آبسه های حاد دندانی، دندان های عامل آبسه دردناك و لق می شوند. این لقی بستگی به شرایط دندان مثل طول ریشه و شدت آبسه دارد و معمولا پس از برطرف شدن آبسه دندان به شرایط قبلی باز می گردد و نباید از لقی دندان نگران بود.
29 فروردین 1394 - ساعت : 23:9
بازدید ها: 1365

اورژانس های ناشی از ضربه به دندان‌ها

 
 ضربه به دندان در اثر زمین خوردن،تصادف ،درگیری،افتادن از دوچرخه و سایر آسیبهای ورزشی می تواند اتفاق بیافتد.
 
در صورتی که وقایع فوق آسیبهای جدی تری را برای فرد ایجاد کرده باشد(مانند شکستگیهای اندامهای بدن،شکستگی سر و صورت،خونریزی داخلی،خونریزی از بینی یا گوش،آسیب به چشم یا حفره ی چشمی،تهوع،استفراغ،خواب الودگی و ....)بیمار باید سریعا به بخشهای اورژانسی پزشکی رسانده شود و تحت بررسی و درمان مشکلات فوق قرار بگیرد.
 
در شرایطی که پس از ضربه یا تصادف هیچ گونه مشکلی غیر از مشکل دندانی پیش نیامده باشد،بهتر است بیمار هرچه سریعتر برای معاینه و درمان دندان ضربه خورده به دندانپزشک مراجعه کند.
 
ضربه به دندان در هر سنی می تواند اتفاق بیافتد،اما در کودکان(در دوره دندان های شیری) در سنین 3-1سالگی شایع تر است.در دوره ی دندانی مختلط که هم دندان شیری و هم دندان دائمی در دهان حضور دارند،بیشترین احتمال ضربه به دندانها در سنین 14-8سالگی وجود دارد.
ضربه ها اغلب دندانهای پیشین (ثنایا)را درگیر می کنند.
پیش آگهی(پیش بینی نتیجه درمان)دندان ضربه دیده به مرحله تکامل دندان و همچنین زمان سپری شده بین وقوع حادثه و مراجعه برای درمان بستگی دارد. مراجعه سریع،بلا فاصله پس از حادثه نتایج بسیار بهتری نسبت به مراجعه بعد از 24 ساعت دارد.
 
علائم دندان ضربه دیده:
 
دندان ضربه خورده معمولا دردناک است و می تواند لق باشد.مشکل شایع دیگر پس از ضربه شکستن دندان است.پارگی لب،خونریزی از بافتهای لثه ای،احساس گرما در دندان،جابجا شدن دندانها،حرکت و لقی دندانها همراه استخوان نگه دارنده ی آنها می تواند اتفاق بیافتد.
 
 انواع آسیبهای ایجاد شده در دندانها در اثر ضربه:
بنابر شدت ضربه و جهت وارد آمدن ان و نیز بسته به اینکه دندان شیری یا دائمی باشد،شدت آسیب به دندانها متفاوت است.
 
 انواع این اسیبها عبارتند از:
1-کوفتگی دندانها (concussion) 
 
2-درجاتی از لقی دندان بدون جا بجایی آن (subluxation) 
 
3- جابجا شدن دندان از درون حفره ی آن در استخوان فک که به طور طبیعی قبلا در آن قرار داشته است. (luxation) 
 
جابجا شدن دندان در چند جهت می تواند اتفاق بیافتد:
 
الف- جابجایی طرفی دندان به راست وچپ یا جلو وعقب (lateral luxation)
ب- لق شدن به همراه مقداری بیرون آمدن دندان از حفره خود (extrusion)
ج- لق شدن همراه با جابجایی دندان به سمت داخل حفره ی خود.(intrusion)
 
 4- بیرون افتادن کامل دندان از حفره ی خود(avulsion)
5-شکستگی دندانها.
 
برای درمان به چه متخصصی مراجعه کنیم؟
 
درمان دندان ضربه خورده وابسته به نوع آسیبی است که به دندان وارد شده است.درمان دندانهای شیری ضربه خورده توسط دندانپزشک متخصص اطفال و یا توسط دندانپزشک عمومی که دانش و مهارت لازم را داشته باشد انجام می شود.
درمان دندانهای دائمی ضربه خورده،در صورتی که با شکستگی استخوان فکین همراه نباشد توسط متخصص درمان ریشه و سپس توسط متخصص ترمیمی یا پروتز صورت می گیرد.دندانپزشک عمومی که دانش و مهارت لازم را داشته باشد نیز می تواند اغلب این درمانها را انجام دهد.گاهی نیز درمانهای ارتودنسی ضروری خواهد بود. در صورت شکستگی استخوانهای فکین نیاز به درمانهای پیچیده تری است که توسط جراحان فک و صورت انجام می پذیرد.به غیر از بیرون افتادن کامل دندان از حفره ی خود که در عنوانی جداگانه توضیح داده خواهد شد.
 
درمان دندانهای ضربه خورده شامل یک یاچند مورد از موارد زیر است:
1- صاف کردن لبه های ناصاف دندان 
2- خارج نمودن قطعه شکسته شده ی تاج یا ریشه دندان
3- بازسازی قسمت شکسته با خود قطعه شکسته یا مواد ترمیمی.(مواد پر کردن دندان)
4- اتصال قطعات لق دندان.
5- ثابت نمودن دندان لق شده یا جابجا شده
6- انواع درمانهای ریشه دندان(مانند درمان پالپ زنده یا کمک به تشکیل ریشه ی دندانهای تازه رویش یافته ای که ریشه ی انها کامل نشده است.)
7- درمانهای ارتودنسی
8- روکش نمودن دندانها.
 
در موارد خاصی امکان درمان دندان ضربه خورده نیست و دندان فوق باید کشیده شود. مراجعات follow up و پیگیری و کنترل نتایج درمان تا یک سال یا بیشتر در بسیاری از موارد لازم است. 
توصیه های ضروری:
مهمترین توصیه به افرادی که دندانشان ضربه خورده یا به والدینی که دندان کودک یا نوجوان آنها دچار ضربه شده است مراجعه ی هر چه سریعتر به دندانپزشک است. در صورتیکه مراجعه به دندانپزشک در ساعات اولیه پس از ضربه انجام گیرد، بهترین نتایج درمانی حاصل خواهد شد.مسلما پیگیری تمام مراحل و جلسات درمانی برای حصول نتیجه درمان لازم است.
در صورتی که تاج دندان شکسته باشد توصیه میشود قطعه ی شکسته شده ی تاج نگهداری شده و برای دندانپزشک آورده شود.در بسیاری از موارد می توان از قطعه شکسته شده برای بازسازی دندان استفاده کرد.
 
 معمولا توصیه می شود بیمار به مدت 2 هفته از رژیم غذایی نرم استفاده کند.همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان ها در این زمان اهمیت ویژه ای دارد.بیمار باید بعد از هر وعده ی غذایی با مسواک نرم مسواک بزند. گاهی استفاده از دهانشویه های ضدعفونی کننده مانند کلرهگزیدین به مدت یک هفته توصیه می شود.در صورت بریدگی و پارگی بافتها و یا بیرون افتادن دندان از حفره ی خود(در اسیبهایی مانند زمین خوردن یا افتادن از دوچرخه که تماس با زمین و خاک وجود داشته باشد)تزریق یاداور کزاز لازم است.در صورتیکه از آخرین تزریق واکسن بیشتر از 5 سال گذشته باشد.
همانطور که ذکر شد پس از اتمام مراحل درمان ،مراجعات بعدی جهت کنترل نتایج و بررسی پاسخ دندان به درمانهای انجام شده ضرورری می باشد. 
29 فروردین 1394 - ساعت : 23:8
بازدید ها: 1078

دندان درد های اورژانس 

زمانی که پوسیدگی دندانها بافتهای مینا و عاج دندان را درگیر می کند، به تدریج محصولات ناشی از میکروبهای پوسیدگی زا بر روی بخش زنده دندانها ( پالپ دندان : مجموعه سلولهای زنده به همراه اعصاب و عروق که در مرکز بافت سخت دندان قرار دارند) تاثیر می گذارد. 
 
 
 
 
تغییرات ناشی از پوسیدگی بر روی عاج دندان و بافت پالپ باعث انتقال حس درد در اعصاب به سوی مغز می شود و ما درکی از حس دندان درد خواهیم داشت. بنابراین برای احساس دندان درد، ضروری است که پوسیدگی دندانها از حدی بیشتر پیشرفت کرده باشد. پوسیدگی های دندانی در مراحل اولیه معمولا بدون احساس درد هستند و دندانها ممکن است تنها با خوردن یا آشامیدن مواد بسیار گرم یا سرد حساس باشند.
 
در زمانی که پوسیدگی پیشرفت می کند و دندان بصورت خود بخود دچار درد می شود، معمولا هنوز بافت زنده دندان (پالپ) حیات خود را از دست نداده است، اما سلولهای زنده آن در حال سیر قهقرایی رو به فساد و مرگ سلولی (نکروز) هستند. در این زمان ممکن است دندان مبتلا به پوسیدگی قابل تشخیص نباشد و فرد تنها تشخیص دهد که کدام ناحیه از دهان و فکین دچار درد شده است. مثلا فرد احساس می کند که در ناحیه سمت راست فک بالا درد شدیدی وجود دارد؛ اما نمی تواند تشخیص می دهد کدام دندان موجب ایجاد این درد است. در این زمان با مراجعه به دندانپزشک، با معاینه بالینی دندانها داخل دهان و نیز تهیه عکس های (رادیوگرافی ها) لازم، دندان مبتلا که موجب این درد است تشخیص داده می شود و درمان مورد نیاز صورت می گیرد. در زمانی که پوسیدگی دندان به اندازه ای پیشرفت کرده است که دچار درد خود بخود شده است، به تدریج درد آنقدر شدید می شو د که فرد را شبها از خواب بیدار می نماید و زندگی عادی او را در طول روز مختل می سازد. در این زمان معمولا با مصرف داروهای مسکن مدتی درد بهبود می یابد و پس از چند ساعت مجددا درد بر می گردد. 
 
در این هنگام نیاز است که برای دندان مبتلا درمان ریشه انجام می شود (روت کانال تراپی ) که در اصطلاح عصب کشی (پالپوتومی) یا عصب کشی (پالپکتومی ) نیز گفته می شود.
با توجه به مطالب فوق، برای اینکه فرد دچار دندان درد های اورژانسی – که باعث مختل شدن روند زندگی عادی می شوند – نگردد، رعایت بهداشت دهان (مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان) و نیز مراجعه منظم به دندانپزشک جهت چک آپ وضعیت سلامت دهان و دندانها توصیه می شود. 
29 فروردین 1394 - ساعت : 23:7
بازدید ها: 955