عضو انجمن روان شناسی سلامت ایران

عضو انجمن مطالعات سالمندی

مشاوره اورژانسی 09125005342

مطب تهرانپارس 77760350

مطب پاسداران 22775567

مفهوم اعتیاد به رابطه جنسی از دو دهه گذشته برای اشاره به افرادی استغقاده می شود که ناگزیر مجبور به دنبال کردن تجربیات جنسی هستند و این امر در صورتی که قادر به خشنود و راضی کردن انگیزه جنسی شخص نشود باعث اختلال در رفتار وی میشود. مفهوم اعتیاد به رابطه جنسی از مدل اعتیاد به مواد مخدر از جمله هروئین یا اعتیاد به الگوهای رفتاری، مانند قمار به دست آمده. اعتیاد به معنی وابستگی روانی، یا وابستگی جسمی و حضور یک سندرم قطع مصرف اگر ماده (به عنوان مثال، هرویین) در دسترس نباشد و یا رفتار (به عنوان مثال، قمار) نا امید کننده باشد.

در طبقه بندی جدید ناراحتیهای اعصاب وروان ( dsm-5 ) اعتیاد به رابطه جنسی sex addiction و یا تمایلات جنسی اجباری compusive sexuality استفاده نمی شود با این وجود، این پدیده در یک فرد که زندگی حول محور رفتار جنسی میچرخد و مقدار زمان بیش از حد صرف چنین رفتاری میکند ، و کسی که اغلب سعی می کند از چنین رفتاری جلوگیری کند ، اما قادر به انجام این کار نیست به خوبی برای پزشکان شناخته شده است.

تشخیص :.

معتادان جنسی قادر به کنترل تکانه های جنسی خود( طیف کاملی از فانتزی و رویا پردازی و یا رفتار جنسی ) نیستند . در نهایت، نیاز به فعالیت جنسی را افزایش می دهد، و رفتار فرد به حدی زیاد میشود که به تجربه عمل جنسی منجر میشود. تاریخچه نشان می دهد که معمولا یک الگوی به مدت طولانی از چنین رفتاری، که در آن فرد بارها و بارها برای متوقف کردن این عمل تلاش کرده است ، اما موفق نبوده است. اگر چه یک بیمار ممکن است پس از عمل احساس گناه و ندامت داشته باشد، این احساسات برای جلوگیری از عود آن کفایت نمیکند.

بیماران گزارش می دهند که نیاز به عمل کردن در طول دوره پر استرس شدید و یا هنگام خشم، افسردگی، اضطراب، یا ملال زیاد می شود. بیشترین اعمال به یک ارگاسم جنسی و به اوج رسیدن جنسسی ختم میشود. در نهایت، این نوع فعالیت جنسی با زندگی اجتماعی ، فنی و حرفه ای، و یا تاهل فرد تداخل پیدا میکند و شروع به تخریب زندگی وی میکند.

انوع از الگوهای رفتاری :انحرافات جنسی(پارافیلیا)و الگوهای رفتاری متفاوتی اغلب در معتاد جنسی مشاهده میشود. ویژگی های ضروری یک انحراف جنسی مکرر بودن، میل یا رفتار شدید جنسی ، از جمله نمایشگری،یادگارخواهی (fetishism) مالش جنسی (frotteurism)، مازوخیسم جنسی،یادگارخواهی همراه مبدلپوشی: ( پوشیدن لباس جنس مخالف)، اطفاء شهوت با نگاه (چشم چرانی (voyeurism)) ، وبچه بازی (pedophilia) هستند. انحراف جنسی با پریشانی بالینی قابل توجهی همراه است و تقریبا همواره با روابط بین فردی تداخل دارد، و اغلب به عوارض قانونی منجر می شود. علاوه بر انحرافات جنسی، اعتیاد جنسی می تواند به صورت مقاربت و استمناء بی قاعده و .کنترل نشده خود را نشان بدهددر بسیاری از موارد، اعتیاد به رابطه جنسی مسیر مشترک نهایی انواع اختلالات دیگر است. علاوه بر انحرافات جنسی ، بیمار ممکن است یک اختلال مرتبط با خلق و خوی بزرگ ( مثلا افسردگی یا اختلالات دو قطبی ) و یا اسکیزوفرنی یا اختلال شخصیت ضد اجتماعی و اختلال شخصیت مرزی مبتلا باشد.

دون جوانیسم don juanismبرخی از مردان به ظاهر پرشهوت hypersexual، ازروابط جنسی و یا فتوحات آشکار جنسی خود، به عنوان ماسک احساسات عمیق حقارت استفاده میکنند ، بهعبارت دیگر از روابط جنسی به عنوان نیازابراز وجود خود استفاده می کنند. برخی دیگر از مردان دون جوان دارای انگیزه های همجنس بازی ناخودآگاه هستند، که آنها را با تکانه های جنسی تماس با زنان انکارمی کنندو بعد از رابطه جنسی، بیشترتر دون جوانها دیگر علاقه ای به آن زن ندارند. این وضعیت گاهی اوقات به عنوان شهوت پرستی و یا اعتیاد به رابطه جنسی satyriasis or sex addiction.نامیده میشود.

حشری بودن زن nymphomaniaحشری بودن زن به معنای تمایل بیش از حد یا پاتولوژیک یک زن برای مقاربت است. آن دسته از بیماران که مورد مطالعه قرار گرفتند یک یا چند اختلال جنسی، اغلب اختلال ارگاسمی زن ( ناتوانی در رسیدن به اوج لذت جنسی) داشته اند. زن اغلب ترس شدید از دست دادن عشق دارد و از راه اقدامات جنسی، برای برآورده کردن نیازهای وابستگی تلاش میکند نه انگیزه جنسی او. این اختلال شکلی از اعتیاد به رابطه جنسی است.برای معتادان جنسی تجربهی اعتیاد به واسطه یک چرخه چهار مرحلهای رشد میکند که هربار تکرار آن شدیدتر میشود:

مشغولیت ذهنی :ذهن معتاد کاملا " لبریز از افکار جنسی است.

آداب و عادت سازی :همان روال کار همیشگی هر معتاد است که منتهی به رفتار جنسی میشود.

رفتار جنسی وسواس گونه :ارتکاب فعل جنسی، که غرض نهایی مشغولیت ذهنی و آداب سازیها است برای معتاد قابل کنترل یا توقف نیست.

یأس و ملالت :احساس شدید نومیدی که معتاد در رابطه با رفتار و عجز و ناتوانی خود دارد. احساس درد و رنجی که معتاد در پایان هر دور از چرخهی اعتیاد متحمل میشود.

همبودی با سایر ناراختی های اعصاب و روان :

همبودی (تشخیص دوگانه) به حضور یک اعتیاد است که با اختلال روانپزشکی دیگر هم زمان اشاره دارد.بسیاری از معتادان جنسی یک اختلال روانی هم دارند .در نهایت، یک همبستگی بالا بین اعتیاد به رابطه جنسی و اختلالات مصرف مواد استفاده (تا 80 درصد در برخی از مطالعات) وجود دارد که هم کار تشخیص و هم کار درمان را پیچیده ترمیکند.

درمان :گروه های خودیاری بر اساس مفهوم 12 قدم استفاده در الکلی های گمنام (aa) با موفقیت با بسیاری در معتادان جنسی استفاده شده است. آنها عبارتند از گروه هایی مانند sexaholics ناشناس (sa)، و معتادان جنسی ناشناس (saa).

روان درمانی :

روان درمانی بینش گرا ممکن است به بیمار در درک پویایی الگوی رفتاری آنها کمک کند. مسر فرد معتاد باید کنارش بایستد. او باید قدم به قدم با درمان همسرش پیش برود تا کامل بهبود پیدا کرده و به زندگی عادی بازگردد. متاسفانه برخی مشاوران افراد معتاد جنسی را با افراد هرزه اشتباه تشخیص می دهند و بلافاصله پیشنهادطلاقمی دهند. مهارت متخصص باید طوری باشد که ضمن اینکه اعتیاد به رابطه جنسی را در فرد درمان می کند، همزمان نیروی جنسی او را برای آمیزش با همسر حفظ کند . روان درمانی حمایتی می تواند به ترمیم

آسیب های فردی، اجتماعی یا شغلی که رخ داده کمک کند.

دارو درمانی :بیشتر متخصصین اعتیاد به طور کلی از استفاده از عوامل روان گردان، به خصوص در مراحل اولیه درمان اجتناب میکنند. در افراد وابسته به مواد تمایل به سوء مصرف آن دسته از عوامل، به ویژه عوامل با پتانسیل بالا ، مانند بنزودیازپین ها دارند. دارو درمانی ممکن است در درمان اختلالات روانی همراه مانند اختلالات افسردگی اساسی و اسکیزوفرنی استفاده شود.

برخی از داروها ممکن است در درمان اعتیاد به رابطه جنسی، به دلیل عوارض خاص خود در کاهش میل جنسی استفاده شوند. ssri ها ( مثل سرترالین- فلوکستین)باعث کاهش میل جنسی در برخی افراد میشوند، و از این عارضه جانبی استفاده درمانی می شود.بعضی ممکن است از چنین داروهایی در استمناء اجباری بهره مند شوند. میل جنسی مردان درمصرف مدروکسی پروژسترون استات کاهش می یابد و در نتیجه کنترل جنسی رفتار اعتیاد آور را آسان تر می سازد.استفاده از ضدآندروژنها ( سیپروترون استات ) در زنان برای کنترل شهوت زیاد به اندازه کافی آزمایش نشده، اما به دلیل کمک به کنترل میل جنسی در زنان، ضدآندروژنها می توانند سود مند باشند.

premature ejaculationانزال زودرس (pe) هنگامی رخ می دهد که یک مرد اوج لذت جنسی یا خروج سریع منی پس از فعالیت جنسی و با تحریک اندک آلت تناسلی را تجربه می کند. هیچ تعریف جامعی برای آن وجود ندارد، اما اجماع متخصصین در انجمن بین المللی پزشکی جنسی "انزالی که سریع و همیشه یا تقریبا همیشه قبل از یک دقیقه رخ می دهد" را برای آن تعریف کرده است. در طبقه بندی بین المللی بیماریها (icd-10) ایجاد انزال قبل از 15 ثانیه از آغاز مقاربت جنسی تعریف میشود.

انزال به طور معمول بین 4 تا 8 دقیقه طول میکشد.مردانی که از زود انزالی رنج میبرند اغلب در روابط خود با همسرشان مشکلات عاطفی و پرتنشی راگزارش میکنند و حتی بعضی از انها به خاطر خجالت از زود انزالی از رابطه جنسی امتناع میکنند.هر چند بیشتر آقایان تمایل دارند مدت زمان بیشتری تا رسیدن به ارگاسم داشته باشند ولی زمان ارگاسم اصلاً مهم نبوده و کیفیت ارگاسم بویژه همزمانی ارگاسم طرفین از اهمیت برخوردار است. اکثر مردان به موضوع معاشقه (foreplay) قبل از انجام عمل نزدیکی بیتوجه بوده لذا شریک جنسی آنها بعد از خودشان به ارگاسم میرسد و همین موضوع در تماسهای بعدی باعث تنش شده و انزال زودرس را تشدید میکند.

علل زود انزالیعلل انزال زودرس نامشخص است. نظریه های بسیاری مطرح شده است، از جمله این که زود انزالی نتیجه خودارضایی در دوران بلوغ، اضطراب عملکردی، یک درگیری ادیپی حل نشده،پرخاشگری انفعالی، و داشتن رابطه جنسی خیلی کم می باشد، اما شواهد اندکی برای حمایت از هر یک از این نظریه ها وجود دارد . چندین مکانیسم فیزیولوژیکی برای کمک به ایجاد انزال زودرس ارائه شده است از جمله اشکالات گیرندههای سروتونین، استعداد ژنتیکی، حساسیت بالای آلت تناسلی ، و اشکالات هدایت عصبی.هسته پاراژیگانتوسلولاریس nucleus paragigantocellularis مغز به عنوان یکی از مهمترین کنترل کننده های انزال شناخته شده است. دانشمندان از ارتباط ژنتیکی به اشکال خاصی از انزال زودرس مشکوک هستند.زود انزالی ممکن است توسط پروستاتیت و یا به عنوان اثر جانبی بعضی از داروها ایجاد شود.

درمانچندین روش درمانی برای درمان انزال زودرس تست شده است. ترکیبی از درمان دارویی و غیر دارویی اغلب موثرترین روش درمان است.

روانکاویتئوری فروید فرض کرد که انزال زودرس از نشانه های روان رنجوری زمینه ای است. در آن ذکر شده که مردخصومتی ناخودآگاه نسبت به زن دارد، به طوری که او به سرعت لذت میبرد ولی معشوقه اش از لذت محروم میشود. پیروان فروید ادعا میکنند که انزال زودرس با استفاده از روانکاوی درمان می شود. اما در عمل این درمان اثر چندانی نداشته است.

سکس تراپیاین درمان اثرات مفیدی در ایجاد کنترل در مرد و زن بر طولانی کردن مدت زمان رابطه جنسی دارد و بصورت مفصلتری در مبحث ( چکونه می توان طول مدت زمان رابطه ی جنسی را افزایش داد؟ قسمت اول ) توضیح داده شده.

درمان داروییداروهایی که باعث افزایش سیگنالینگ سروتونین در مغز میشوند با موفقیت در درمان زود انزالی استفاده شده اند. این ها عبارتند از مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (ssris)، مانند پاروکستین یا سرترالین و همچنین کلومیپرامین. تاخیر انزال معمولا در عرض یک هفته از آغاز دارو آغاز می شود. درمان باعث افزایش تاخیر انزال به 6تا20 برابر بیشتر از قبل از درمان میشود.داپوکستین یک ssri کوتاه اثر است که برای مواردی که به دنبال تاثیر سریع هستیم به کار میرود.

که به نوک و شفت آلت تناسلی مالیده میشوند نیز می تواند تا حدی کمک کننده باشد. این عمل را 10-15 دقیقه قبل از فعالیت جنسی به کار میبرند.خیلی از افراد استفاده از داروهای موضعی بیحس کننده مثل لیدوکایین و promescent گاهی اوقات به دلیل کاهش حس در آلت تناسلی مرد و همچنین شریک جنسی (با توجه به اینکه داروهای مالشی بر روی شریک جنسی نیز اثر میکند) را دوست ندارند.

داپوکستین dapoxetineداروی داپوکستین که اخیرا وارد داروخانه های ایران شده است اختصاصا جهت درمان زود انزالی در مردان سنین بین 18 تا 64 سال استفاده میشود. و دارای محدودیت مصرف برای بیماران کبدی و قلبی ( اریتمی ونارسایی) ، صرع ، اختلال دوقطبی و اختلال انعقادی و گلوکوم می باشد. این دارو با تعدادی از داروها از جمله ضد افسردگیهای maoi ، لیتیوم، ترامادول، ضد میگرنها، داروهای خوراکی ضد قارچ، انتی بیوتیکهایی مثل اریترومایسین، الکل، نفازودون، ایبوپروفن ،asa ، وارفارین، سیلدنافیل و تادالافیل، و چند داروی دیگر تداخل دارد و نباید بدون تجویز پزشک مصرف شود.

داپوکستین بین 1 تا 3 ساعت قبل از تماس جنسی استفاده میشود و نباید بیش از یکبار در روز استفاده شود.احساس سرگیجه وسردرد از عوارض شایع داپوکستین است.با توجه به اینکه علت اعتیاد تعداد کثیری از بیماران اعتیاد زود انزالی میباشد این دارو حتی میتواند در کاهش این معضل اجتماعی نیز کمک کننده باشد. این دارو هنوز توسط fda تایید نشده است ولی در فارماکوپه ایران وارد شده است نامهای دیگر آن شامل dumax, duratia, kutub, lejam, pentenal-30, priligy, sustinex, and westoxetin.، exerect, daxopil می باشد.

زهره واثقی دانش آموخته دکتری تخصصی روانشناسی

عضو انجمن روان شناسی سلامت ایران

عضو انجمن مطالعات سالمندی

مشاوره اورژانسی 09125005342

مطب تهرانپارس 77760350

مطب پاسداران 22775567

اکثر مردان متاهل ، باور ندارند که از آیین همبستری اطلاعات ناقصی دارند.بر اساس اظهارات بانوان معلوم شده که سبب سرد مزاجی کمتر از نیمی از آنان همین عامل کامروا نشدن از همبستری است .آنها به موجب نا آشنایی همسرانشان با اصول زن داری و برقراری روابط جنسی ، چـه بسا هیچ مفهومی از این روابط در ذهن نداشته باشند، بلکه آن را عملی حیوانی ، غیر بهداشتی و مشمئز کننده بدانند که جز اتلاف وقت ثمری ندارد.

خیلی از مواقع اشـکال اصلی به طرف مقابل آنها یعنی به مرد مربوط می شود که باید وظایف خود را درست اجرا کند . گاهی اوقات مرد با آنکه با شیوه های روابط جنسی آشناست بر اثر فشار شهوت یا خودخواهی ، همسر خـود را در کـامـروا شـدن یـاری نـمـی کـند و پیش از ارضای او دست از عمل زناشویی می کشد. سردی جنسی خصیصه ای نیست که با انسان زاییده شود و تا دم مرگ باقی و برقرار بماند.

فردی کـه احساسات جنسی ندارد ممکن است فقط به این علت باشد که تاکنون با نوع تحریکی که در او عکس العمل به وجود می آورد، مواجه نشده است .اگـر قدرت جنسی مرد ناکافی یا میل جنسی او کم باشد، اگر انزال زود یا بسرعت واقع شود و مـرد خـود را عـقب بکشد، آن وقت است که در زن تنفر و اکراهی در مقابل روابط جنسی به وجود می آید. یعنی یا تحریک نشده و یا محرومیتهای متوالی بتدریج سبب از بین رفتن احساس لذت و از بـیـن رفـتـن میل جنسی او می شود. در هرحال اگر به طور متوالی او را محروم نگاه دارند پس از مدتی به هیچ وجه لذت نخواهد برد .شاید همسر ، مردی بسیار مهربان ، و زن دوست و صمیمی و صـبـور باشد. ولی از نظر عمل زناشویی هیچ توجهی به رضایت زن نداشته باشد و لذت جنسی همسر را نادیده بگیرد.

سردی مزاج در زنانی دیده میشود که تمایل و هوس جنسی کم داشته و یا اصلا نداشته و از آن بهرمند نمی گردند . درصد زیادی از آنها مشکل در مسائل عاطفی دارند.باید توجه داشت مدت زمـانـی کافی که زن برای عکس العمل جنسی لازم دارد خیلی طولانی تر است تا مرد، زیرا هم زمان بیشتری لازم است تا تحریک شود و هم زمان بیشتری طول خواهد کشید تا به اوج لذت جنسی برسد.

اگر مرد روابط جـنـسـی را فقط وسیله ای برای ارضای امیال بیولوژیکی خود تصور کرده ، قبل از نزدیکی برای تحریک هـمـسـر خـود کوشش نکند یا نتواند برای مدتی نعوظ خود را نگاه دارد و زود به اوج لذت جنسی برسد، زن ممکن است کاملا تحریک نشده و قبل از اتمام عمل نزدیکی به اوج لذت جنسی نرسیده باشد . در چنین صورتی عمل مقاربت می تواند برای زن دردناک باشد و تجربه بد از رابطه جنسی در ذهن او باقی بماند.

زهره واثقی دانش آموخته دکتری تخصصی روانشناسی

عضو انجمن روان شناسی سلامت ایران

عضو انجمن مطالعات سالمندی

مشاوره اورژانسی 09125005342

مطب تهرانپارس 77760350

مطب پاسداران 22775567